Kastabala Antik Kenti: Tarihi ve Arkeolojik Zenginlikler
Kastabala Antik Kenti, Anadolu’nun güneydoğusunda, Osmaniye’nin Cevdetiye Beldesi’ne bağlı Kesmeburun, Bahçe ve Kazmaca köyleri arasında konumlanmıştır. Bu antik kent, Ceyhan Nehri’nin yakınlarında küçük bir ovaya hakim bir konumda bulunmaktadır. Tarihi boyunca farklı dönemlere ev sahipliği yapmış olan Kastabala, Kilikya Bölgesi’nde elde edilen yüzey buluntularıyla İ.Ö. 2. yüzyıldan Roma İmparatorluğu ve Geç Roma Dönemi’ne kadar uzanan bir tarihe sahiptir.
Kazı Çalışmaları ve Tarihçesi
2009 yılında başlatılan ve halen devam eden kazı çalışmaları, Kastabala’nın tarihini değiştirecek önemli bulgular ortaya koymuştur. Geç Neolitik-erken Kalkolitik dönemden başlayarak İ.S. 13-15. yüzyıllara kadar uzanan buluntular, bölge arkeolojisine dair önemli bilgiler sunmaktadır. Kentin sınırları, Ceyhan Nehri’nden güneyde Karatepe’ye, batıda Kırmıtlı Kuş Cenneti’ne kadar genişlemiştir.
Kastabala’nın Mimarisi ve Planı
Kastabala, Roma İmparatorluk Dönemi’nde sur duvarları ile çevrili değildi; ilk savunma sistemi İ.S. 4. yüzyılın sonlarında inşa edilmiştir. Kent plancılığı açısından sütunlu cadde, yerleşmenin ana aksını oluştururken, duvarlar ve tonozlarla eğimli arazide düz teraslar elde edilmiştir. Kentin ortasına yerleştirilen merkezi yapılaşma ile kamu yapıları, arazinin ortasına yerleştirilmiştir. Tiyatro, hamam, dükkanlar, kuzey ve güney kiliseler, bu plana uygun parsellerde inşa edilmiştir.
Arkeolojik Zenginlikler ve Kazı Çalışmaları
Kastabala antik kenti, doğu, kuzey ve güneyde çevreleyen engebeli kayalık yamaçlarda çok sayıda mezarla çevrilidir. Şehrin arkeolojik kazı çalışmaları, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Karadeniz Teknik Üniversitesi Karadeniz Öğretim Üyesi Prof.Dr.Turgut Hacı Zeyrek başkanlığında yürütülmektedir. Bu çalışmalar, Kastabala’nın zengin tarihini ve kültürel mirasını gün yüzüne çıkarmayı amaçlamaktadır.
Sonuç: Kastabala’nın Önemi ve Geleceği
Kastabala Antik Kenti, tarihi ve arkeolojik zenginlikleriyle dikkat çeken önemli bir yerleşim yeridir. Kazı çalışmalarının devam etmesi ve buluntuların değerlendirilmesi, antik kentin tarihini ve kültürel yapısını daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır. Bu antik kent, tarih ve arkeoloji meraklıları için benzersiz bir keşif alanı olmaya devam etmektedir.