Tavium Antik Kenti: Yozgat’ın Tarihi İzleri
Tavium Antik Kenti, Yozgat il merkezinin 40 kilometre batısında bulunan Büyüknefes Köyü’nde konumlanmış önemli bir antik yerleşimdir. Hitit ve Frig yerleşim izlerine sahip olan Tavium’un asıl yerleşim yeri ise Galatlar zamanında M.Ö. 3. yüzyıl ile 1. yüzyıl arasındadır.
Tarihi Kökenleri ve Kuruluşu
Tavium, Romalıların Galat olarak adlandırdığı kavmin M.Ö. 280’li yıllarda Balkanlar’dan Anadolu’ya göç eden Trokme (Trokmi) kolunca kurulmuştur. Kent, İç Anadolu Bölgesi’nde Trokmilerin yaşadığı Orta Kızılırmak yöresinin ticaret merkezi ve başkenti konumundaydı. Bu nedenle, Tavium’un tarihi ve kültürel önemi oldukça büyüktür.
Yüzey Araştırmaları ve Keşifler
1997 yılından bu yana, yörede Avusturya’nın Klagenfurt Üniversitesi’nden Prof. Karl Strobel başkanlığında yüzey araştırmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar kapsamında, Büyüknefes ve çevresindeki birçok köyde (Yakuplu, Süleymanlı, Körpeli, Haydarbeyli, Sağlık, Dereboymul, Beşerek, Susuz, Çamdibi, Çakırhacılı, Zincir, Türkmensarılar, Yassıhöyük, Çatma, Sarıfatma, Cihanpaşa, Salmanlı gibi) geniş çaplı tarihi izler tespit edilmiştir.
Araştırmalar sonucunda, çok sayıda seramik parçaları, sütun kaide ve tamburları, mezar stelleri, Bizans dönemine ait yazıtlı mezarlar ve birçok mimari parçalar bulunmuştur. Kalkolitik Çağ’dan İslam Dönemi’ne kadar uzanan iskân izleri, Tavium’un tarihi derinliğini ve önemini gözler önüne sermektedir.
Sonuç
Tavium Antik Kenti, Yozgat’ın tarihi ve kültürel mirasını yansıtan önemli bir yapıdır. Yapılan araştırmalar, bölgenin geçmişine dair önemli ipuçları sunmaktadır. Tavium, tarih meraklıları ve arkeoloji severler için keşfedilmeyi bekleyen bir hazinedir.