Kilis’in Tarihî Hazinesi: Ulu Camii
Kilis, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dolu bir şehir olup, bu zenginliklerden biri de Hacı Gümüş Mahallesi’nde bulunan Ulu Camii’dir. Kilis’in en eski ve en büyük camisi olan Ulu Camii, mimari zarafeti ve tarihî dokusuyla dikkat çeken bir yapıdır. İşte Ulu Camii’nin özellikleri ve tarihçesi:
Kilis’in Tarihî Mahallesi: Hacı Gümüş Mahallesi
Ulu Camii, Kilis’in köklü tarihini yansıtan Hacı Gümüş Mahallesi’nde yer alır. Hurufat Defteri’ndeki kayıtlarda Sibat Mahallesi olarak geçen bu mahalle, Ulu Camii’ye ev sahipliği yaparak bölgenin önemli tarihî dokusunu oluşturur. Cami, Ulu Cami Sokak, No:41 adresinde bulunmaktadır ve Kilis’in en eski mahallelerinden birinde yükselmektedir.
Mimari Özellikleri: Ulu Camii’nin İncelikleri
Ulu Camii, dikdörtgen planlı ve mihrap önü kubbeli bir yapıdır. Kubbenin doğu ve batı bölümleri çapraz tonozlarla örtülüdür. Kubbenin çapı 7.30 metreye ulaşmaktadır ve dört gömme ayağa oturan kubbe, tuğla malzemeden yapılmıştır. İçi on iki gen şeklinde olan kubbe kasnağında ise kemerli on iki pencere bulunmaktadır.
Minare ve Mimari Süslemeler: Detaylarda Zarafet
Caminin minaresi, kare planlı bir kaide üzerine inşa edilmiştir. Minarenin sarımtırak ve siyah düzgün kesme taşlardan oluşan kaidesi, kuzey yönünde basık kemerli bir kapıya sahiptir. Minarenin gövdesi sekizgen bir pabuç üzerinde yükselir ve yalın bir mimari estetiği yansıtarak dikkat çeker. Minarenin tek şerefesi, alt bölümündeki mukarnaslar ve peteğin üst kısmındaki ajur tekniğiyle yapılmış yıldız motifleri ile süslenmiştir.
Avlu ve Hücreler: Mimarlıkta İşlevsellik
Caminin harimi, avluya açılan bir portal ile ziyaretçilerini karşılamaktadır. Avlunun etrafında yer alan hücreler ve revak, düz damlı bir yapıya sahiptir. Caminin avlusu, tarihî dönemlerde Şafii Camii olarak kullanılan bir alana ev sahipliği yapmıştır.
Renkli Taş ve Onarım: Geçmişten Günümüze Ulu Camii
Ulu Camii’nin inşasında renkli ve düzgün kesme taş kullanılmış, 1924 yılında gerçekleştirilen onarım ise ünlü mimar Hacı Ahmet Azizi tarafından yapılmıştır. Camideki mimari detaylar, harime açılan portaldan mihrap nişlerine kadar özenle işlenmiştir.
Sonuç: Ulu Camii, Kilis’in Mimarlık Mirası
Ulu Camii, Kilis’in tarihî ve kültürel zenginliklerinin bir yansımasıdır. Mimari detayları, işlevselliği ve zarafetiyle Ulu Camii, Kilis’e gelen ziyaretçilere tarihi bir yolculuk ve görsel bir şölen sunmaktadır. Kilis’in en eski camisi olma özelliği taşıyan Ulu Camii, ziyaretçilerini Osmanlı döneminin izlerini sürmeye davet ediyor.