Antalya’nın Tarihi Evdir Hanı: Bir Selçuklu Eseri
Antalya’nın tarihi dokusunu yansıtan önemli yapılarından biri olan Evdir Han, Selçuklu döneminin izlerini taşıyan önemli bir han kompleksidir. Hanın yapımına dair en önemli bilgi, okunmuş kitabesinden gelmektedir. Kitabeye göre, han I. İzzeddin Keykavus Bin Keyhusrev tarafından H. 607-616 / M. 1210-1219 yıllarında yaptırılmıştır. Bu bilgi, hanın Selçuklu mimarisinin bir örneği olduğunu göstermektedir.
Mimari Yapısı ve Özellikleri
Evdir Han, 67×55 metrekare ebadında kareye yakın dikdörtgen planlı bir yapıya sahiptir. Beden duvarları tamamen kesme taştan, üst örtü ise moloz taştan yapılmıştır. Han, dört eyvanlı hanlar grubunda yer almaktadır ve özellikle portal (giriş kapısı) mimarisiyle dikkat çekicidir. Portalin beden duvarından ileri çıkıntı yapan kısmının üst kısmı maalesef yıkılmış durumdadır. Ancak sağlam kalan kısımlarda ince bir bordür, onun içinde sonsuza açılan yıldızlardan oluşan bir bordür sırası ve üçüncü olarak geometrik şekillerden oluşan bir bordür sırası bulunmaktadır. Portalin sivri kemeri, küçük sütunecikler tarafından desteklenmiş gibi şekillendirilmiştir. Portal nişinin üst kısmı ise mukarnaslarla süslenmiş ve basık bir kemer ile sonlandırılmıştır. Nişin yan duvarlarında ise birer küçük mihrabiye bulunmaktadır.
Hanın İç Mekanı ve Diğer Özellikleri
Evdir Han’ın iç avlusu etrafında, kalın kesme taş payeler üzerine oturan kesme taş örgülü sivri kemerli revaklar bulunmaktadır. Dört eyvanın üstü sivri beşik tonozlarla örtülmüştür. Revaklara açılan kapalı mekanlar şeklinde olan hücreler, hanın konaklama ve ticaret için kullanılan alanlarını oluşturur. Hanın mimari detayları ve özellikleri, Selçuklu dönemi mimarisinin zarafetini ve estetiğini yansıtmaktadır.
Sonuç
Antalya’nın tarihi Evdir Hanı, Selçuklu döneminin önemli eserlerinden biridir ve zengin mimari detaylarıyla dikkat çekmektedir. Han, tarihi ve kültürel mirasımızın önemli bir parçasıdır ve ziyaretçilerine geçmişe ait benzersiz bir deneyim sunmaktadır.