Şanlıurfa şehir ve gezi rehberi, kısa adıyla Urfa, Türkiye’nin bir ilidir. En kalabalık sekizinci şehridir. Türkiye’nin güneydoğusunda 2 milyonu aşan nüfusu olan bir şehirdir. Urfa’da Türk, Kürt ve Arap nüfus bulunmaktadır. Urfa, Fırat Nehri’nin yaklaşık 80 km doğusunda yer almaktadır. İklimi aşırı sıcak, kuru yazlar ve serin, nemli kışlara sahiptir. Şehrin yaklaşık 12 km kuzeydoğusunda, MÖ 10. binyılda kurulmuş, dünyanın bilinen en eski tapınağı olan Göbekli Tepe’nin ünlü Neolitik bölgesidir. Yahudi, Hristiyan ve İslam tarihi ile olan ilişkisi ve Hz. İbrahim’in memleketi olduğuna dair bir efsaneden dolayı Urfa, “Peygamberler Şehri” olarak anılmaktadır.
Şanlıurfa’nın Tarihi Yapısı
Şanlıurfa, coğrafi konumundan dolayı tarih boyunca birçok devletin hüküm sürdüğü bir yer olmuştur. Geçmişte de önemli bir vilayet iken, günümüzde birçok tarihi yer, ticaret ve askeri güzergâh üzerinde bulunabilmesi nedeniyle önemli bir ilimizdir. Şanlıurfa’nın tarihi yapısı önemlidir.
Şanlıurfa’nın Kültürel Yapısı
Urfa, tarih boyunca Harran ile birlikte kültür ve medeniyetin beşiği olmuştur. Dini konuların yanı sıra felsefe, tıp, matematik, astronomi, müzik ve bu âlimlerin kaleme aldığı eserlerde önemli sayıda âlim yetişmiştir. Bu güne kadar hayatta kaldılar. Matematikçi El Bettani, mimar Abdulkadir bin El Selametel Ruhani bunlardan bazılarıdır.
Şanlıurfa’nın Coğrafi Yapısı
Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Şanlıurfa’nın yüzölçümü 19.020 km2’dir. Bu da Türkiye’nin toplam yüzölçümünün %3’ünü oluşturmaktadır. Şanlıurfa, GAP’ın Merkez Şehri projesidir. Şanlıurfa’nın etrafı batıda Gaziantep, kuzeybatıda Adıyaman, kuzeydoğuda Diyarbakır, doğuda Mardin, Güneyde Suriye ile çevrilirdir.
Şanlıurfa’da Gezilecek Yerler
Şanlıurfa da gezilecek yerler, bugün Şanlıurfa mimari yapısının zenginliği nedeniyle “Müze Kenti” olarak da anılmaktadır. Kültür Bakanlığı tescilli 180 tarihi ev, 32 cami ve mescit, 5 kilise, 7 medrese, 9 han, 8 hamam, 8 bedesten, 6 köprü, 13 çeşme, 2 sebil, 1 su kemeri, 1 su bendi, 2 anıtlar, surlar ve 1 iç kale. İldeki toplam tescilli eser sayısı 1.100 civarındadır. Ayrıca tarihi ve kültürel buluntuları sergileyen iki müze bulunmaktadır. 1988 yılında açılan Şanlıurfa Müzesi, arkeolojik ve etnografik eserlerden oluşan bölümlerden oluşmaktadır. Şu anda müzede 53.271 eser sergileniyor.
Şanlıurfa’da başlıca gezilecek yerler;
- Balıklıgöl (Halil-ür Rahman Gölü)
- Aynzeliha Gölü
- Rizvaniye Cami
- Halil-Ür Rahman Cami (Döşeme Cami)
- Eyyüp Peygamber Makamı
- Mağara ve Dergâh Cami (Mevlit-i Halil Cami)
- Şanlıurfa Kalesi
- Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi
- Haleplibahçe Mozaik Müzesi
- Urfa Kent Müzesi
- Mutfak Müzesi
- Tarihi Şanlıurfa Çarşıları & Hanları
- Göbeklitepe
- Halfeti
- Harran
Şanlıurfa’nın Ekonomik Yapısı
Şanlıurfa ekonomik faaliyetleri ağırlıklı olarak tarım, hayvancılık, turizm ve sanayi ürünleridir. Şanlıurfa tarım gibi verimli topraklara sahiptir. Harran Ovası bunlardan biridir. Yerfıstığı ekimi, pamuk ekimi, mercimek, buğday vb. Tahıl ekimi bir tarımsal faaliyete dönüşmüştür. Son beş yılda sulama Kaynakları geliştikçe mısır yetiştiriciliğinin de önemi arttı. Şehirde örtü altı tarımının geliştirildiği Karaali sera bölgesinde kışın biber, domates ve patlıcan yetiştirilmekte, hem şehirde hem de Türkiye genelinde yetiştirilen ürünler onlardan Peynir, yoğurt, süt vb. sevk edilmektedir. Özellikle Siverek peyniri meşhurdur.
Şanlıurfa’ya Yerleşmek
Şanlıurfa’da ev kiraları evin durumuna ve konumuna göre değişmektedir. Ortalama bir ev kirası 800 ile 1000 Türk Lirası arasında değişmektedir. Şehir içi ulaşımda dolmuşları ve belediye otobüsleri mevcuttur. Kart geçerli olup yaklaşık 1 binişlik ücret 3 Türk Lirası civarıdır.
Şanlıurfa’nın Gezilecek Yerleri Nerelerdir?
Şanlıurfa’da gezilebilecek bazı yerler bunlardır;
Balıklı Göl
Şehir merkezinde yer alan balıklı göl, suların içinde yüzen balıklar, asırlık çınar ve söğüt ağaçları ile doğal bir akvaryum görünümündedir. Göller iki adettir; Ayn-ı Zeliha ve Halil-ür Rahman. İbrahim Peygamber, dönemin hükümdarı Nemrut ve halkının taptığı putlarla mücadele etmeye ve tek tanrı düşüncesini savunarak bu tür putları kırıp yok etmeye başlayınca, bilinen yerden Nemrut tarafından ateşe atılır. Tanrı’nın kendisi ateşe “Ey ateş, İbrahim’e serin ve emin ol” emrini verdiğinde, ateş suya, taşlar da balığa dönüşür. Nemrut’un üvey kızı Zeliha, Hz. İbrahim’e aşık olur. Zeliha, üvey babası Nemrut’a İbrahim Peygamber için yalvarır ve dua eder. İbrahim Peygamber’in ateşe düştüğünü anlayınca kendini ateşe atar.
Dergah Cami (Mevlid-i Halil Cami)
Hz İbrahim, Mevlid-i Halil Camii avlusunun güneyinde bulunan bir mağarada dünyaya gelmiştir. Rivayetlere göre dönemin hükümdarı Nemrut rüya görür. Sabahleyin rüyasını astrologlarına anlatır. Müneccimler ona “bu yıl doğacak bir çocuk senin saltanatına son verir” derken, Nemrut o yıl doğacak tüm erkek çocukların öldürülmesini emreder. Sarayın putperesti Azer’in karısı, bu mağarada gizlice Hz. İbrahim’i doğurur. İbrahim Peygamber yedi yaşına gelene kadar bu mağarada yaşamıştır. İbrahim peygamberin mağarasında bulunan suyun şifalı olduğuna ve birçok hastalığa iyi geldiğine inanılır.
Halil-Ür Rahman Cami (Döşeme Cami)
Halil-ür Rahman gölünün güneybatı köşesinde yer alan cami, cami, medrese, mezarlık ve Hz. Cami, 13. yüzyılda Eyyübi uygarlığı döneminde Urbisius’un tekelciler adına mali yardımlarıyla M.S. 504’te (Bizans dönemi) Meryem Ana Kilisesi’nin yapıldığı alana inşa edilmiştir.
Göbeklitepe
Göbekli Tepe, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki Şanlıurfa kenti yakınlarındaki bir Neolitik arkeolojik sit alanıdır. Dünyanın bilinen en eski melanitleri olan devasa taş sütunlarla desteklenen bir dizi büyük dairesel yapıdan oluşuyor. Bu sütunların çoğu, soyut ayrıntılar, giysiler ve vahşi hayvanların kabartmaları ile zengin bir şekilde dekore edilmiştir ve arkeologlara tarih öncesi dine ve dönemin özel yapısını ender bir bakış açısı sağlar. 15 m yüksekliğinde, 20 dönüm arazide ayrıca Neolitik dönemden kalma birçok küçük dikdörtgen bina, taş ocakları ve taştan kesme sarnıçlar ile daha sonraki dönemlerden bazı faaliyet izleri bulunmaktadır.
Şanlıurfa’nın İlçeleri Nelerdir?
Şanlıurfa’nın ilçeleri toplamda on üç tanedir. Bunlar;
- Akçakale
- Birecik
- Bozova
- Ceylanpınar
- Eyyübiye
- Halfeti
- Haliliye
- Harran
- Hilvan
- Karaköprü
- Siverek
- Suruç
- Viranşehir
Şanlıurfa’nın En Güzel Yeri Neresidir?
Şanlıurfa’nın en güzel yeri Halfetidir. Halfeti’nin eski bir tarihe sahip olduğu bilinmesine rağmen Roma öncesi dönem hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Ancak yakındaki yerleşim yerleriyle aynı tarihe sahip olduğuna inanılıyor. Çünkü topraklarının çoğu Birecik Barajı’nın suları altındaydı. , Karaotlak bölgesi ilçenin yeni yerleşim alanı olarak belirlenmiş ve ilçe yeniden inşa edilmiş, kısmen sular altında kalan eski Halfeti’nin bir kısmı turizm alanına dönüştürülmüştür.
Şanlıurfa’nın Meşhur Şeyi Nedir?
Şanlıurfa’nın en meşhur şeyi Çiğ Köftedir. Adıyaman ve Antep’in çiğ köfteleri piyasada meşhur olsa da orijinal çiğ köfteler Urfa’da yapılır.
Şanlıurfa’nın Plaka Kodu Nedir?
Ülkemizdeki kayıt kodlarından biri 63 kodudur. 63 numaralı kayıt kodu Şanlıurfa iline aittir. Araç tescil kodu 63 ise aracın Şanlıurfa İli’ne ait olduğu biliniyor.
Şanlıurfa’nın Telefon Kodu Nedir?
414 alan kodu, Güneydoğu ilimiz Şanlıurfa’nın telefon kodudur. Aynı zamanda Şanlıurfa’nın ilçeleri de 414 telefon kodunu kullanıyor. 2 milyon nüfusuyla Şanlıurfa, Türkiye’nin en kalabalık şehirleri listesinde yer alıyor.
Şanlıurfa’nın İklimi Nasıldır?
Şanlıurfa karasal bir iklime sahiptir, yazlar çok kuru ve sıcak, kışlar nispeten ılımandır. Urfa’ya bahar aylarında gidebilirsiniz, Urfa’da haziran sonundan itibaren çok sıcak günler yaşanıyor. Yani şehir turu yapmak istiyorsanız Mart ayı uygundur.
